Bầu bí là loại rau củ phổ biến, thường xuất hiện trong các bữa ăn hàng ngày, nên nhu cầu ổn định quanh năm. Đây là loại cây trồng phù hợp với điều kiện thổ nhưỡng, khí hậu và vụ xuân hè tại Sơn La. Tuy nhiên, để giúp bà con đạt hiệu quả cao, vai trò của công tác khuyến nông là hết sức quan trọng, đặc biệt trong việc hướng dẫn kỹ thuật tận dụng vật liệu tre nứa làm giàn leo và áp dụng biện pháp thụ phấn bổ sung nhằm nâng cao năng suất và chất lượng quả.

Ảnh: Nông dân xã Chiềng Xôm trồng bí xanh trên ruộng một vụ

Trong quá trình triển khai mô hình trồng bầu bí trên ruộng 1 vụ, nhiều hộ nông dân gặp khó khăn về chi phí làm giàn. Việc mua sắt thép hoặc giàn nhựa không phù hợp với quy mô nhỏ và điều kiện kinh tế của nhiều hộ. Các cán bộ khuyến nông tại cơ sở đã tích cực hướng dẫn bà con tận dụng tre, nứa có sẵn trong vườn nhà hoặc tại địa phương để làm giàn leo cho cây bầu bí.Việc áp dụng giải pháp này không chỉ giúp giảm 20–30% chi phí đầu tư ban đầu mà còn tạo được sự chủ động cho bà con trong sản xuất.

Ảnh: Tận dụng tre nứa để làm giàn leo

Một thách thức khác khi trồng cây họ bầu bí là khả năng đậu quả phụ thuộc lớn vào điều kiện thụ phấn tự nhiên, chủ yếu nhờ ong bướm. Tuy nhiên, trong điều kiện mưa nhiều, thời tiết âm u, hoặc diện tích canh tác lớn, tỷ lệ hoa đậu quả thấp nếu không có biện pháp hỗ trợ.Khuyến nông đã kịp thời hướng dẫn nông dân kỹ thuật thụ phấn bổ sung thủ công, giúp tăng đáng kể tỷ lệ đậu quả và cải thiện chất lượng nông sản.thời điểm thụ phấn tốt nhất: Thường vào sáng sớm, từ 6–8 giờ. Hướng dẫn cách nhận biết hoa đực và hoa cái, cách lấy phấn từ hoa đực để bôi lên nhụy hoa cái bằng tay hoặc bông gòn. Hướng dẫn bảo quản phấn hoa tạm thời nếu cần sử dụng sau vài giờ. Nhờ đó, nhiều hộ dân đã chủ động thụ phấn cho cây, nâng tỷ lệ đậu quả từ 50–60% lên 80–90%, quả phát triển đều, mẫu mã đẹp, dễ bán và được giá hơn

Ảnh: Cán bộ Khuyến nông hướng dẫn thụ phấn bổ sung

Việc tận dụng vật liệu tre nứa để làm giàn leo, kết hợp với kỹ thuật thụ phấn bổ sung trong trồng cây bầu bí là những biện pháp kỹ thuật đơn giản nhưng hiệu quả cao. Công tác khuyến nông đóng vai trò nòng cốt trong việc chuyển giao, hướng dẫn và nhân rộng những kỹ thuật này đến từng hộ dân.

Trong bối cảnh nông nghiệp đang cần những hướng đi bền vững, thích ứng linh hoạt với điều kiện biến đổi, thì sự đồng hành của khuyến nông sẽ tiếp tục là động lực giúp nông dân tự tin phát triển mô hình sản xuất rau màu hiệu quả trên đất ruộng 1 vụ./.

Nguyễn Huyền Trang - Trung tâm Khuyến nông